ویژگی های رفتاری در ازدواج

خوشحالم، از اینکه شما در این مقاله از سایت POL هستید بسیار خوشحالم و درعین‌ حال ناراحتم چرا که ترافیک و تعداد مخاطبان این مقاله نسبت به دیگر مقالات، بسیار اندک است! این در حالی است که مقاله ویژگی‌ های رفتاری در ازدواج در کنار مقاله معیار‌های ازدواج موفق از مهم‌ترین محتوا‌هایی هستند که هر دختر و پسری قبل از قطعی کردن ازدواج‌شان و حتی بعد از ازدواج، باید آن‌ها را بخواند.

در هر حال در ادامه می‌خواهم دیدگاه شما را نسبت به رفتار‌ها در ازدواج، اهمیت آن‌ها، نقش‌شان در موفقیت رابطه و همینطور تخریبش توضیح بدهم. بعد از خواندن این محتوا اطلاعات ارزشمندی به دست آورده‌اید که احتمالا مرز‌های رابطه‌تان را به‌شکل جدی جابه‌جا می‌کند.

ویژگی‌ های رفتاری در ازدواج چیست و چقدر اهمیت دارد؟

از دیدگاه تئوری انتخاب و دکتر ویلیام گلسر، ((هر چه که از آدمی سر بزند رفتار است)) و نکته مهم‌تر اینجاست ازدواج خوب به رفتار‌های خوب گره خورده. در واقع در حالی که بسیاری از انسان‌ها برای داشتن یک “ازدواج موفق” به شخصیت طرف مقابل توجه می‌کنند، در بسیاری از منابع روانشناسی اینطور گفته می‌شود که رفتار اهمیت بسیار بیشتری از شخصیت دارد.

مثلاً حتی در پژوهش‌های جان گاتمن (روانشناس معروف) به این موضوع اشاره شده که به طور کلی زن و شوهر‌های خوشبخت و موفق شخصیت متفاوتی نسبت به دیگر زن و شوهر‌ها ندارند. بلکه این افراد صرفاً می‌دانند باید چطور با یکدیگر رفتار کنند. همینطور زن و شوهر‌های شکست‌خورده هم تفاوت اصلی‌شان با زن و شوهر‌های موفق در رفتار اشتباه‌شان است نه الزاماً شخصیت متفاوت. (منبع: کتاب The Seven Principles for Making Marriage Work از جان گاتمن)

پس به زبان ساده در یک رابطه هر چه که 2 نفر رفتار‌های پیوند دهنده و زیباتری داشته باشند می‌توانند موفق‌تر بوده و حتی اهمیت تفاوت و اختلاف در شخصیت را کاهش بدهند. اما سؤال مهم‌تری که پیش می‌آید این است که رفتار‌های تخریب‌کننده و همینطور رفتار‌های پیوند دهنده در ازدواج کدامند؟

ویژگی‌ های رفتاری خوب در ازدواج (پیوند دهنده)

خب، ابتدا به سراغ ویژگی‌ های رفتاری مثبتی برویم که وجودش در 2 طرف رابطه می‌تواند شرایط را به‌شدت‌ به سمت داشتن یک “ازدواج ایده آل” سوق بدهد. دقت کنید، به طور کلی زمانی که صحبت از رفتار می‌شود، منظور هر 2 طرف است و اگر صرفا اینجایید که این مقاله را بخوانید و به طرف مقابل بگویید چطور با شما رفتار کند، بدانید که در حال طی کردن مسیر اشتباه هستید. (اول از همه باید به فکر تغییر رفتار‌های خودتان باشید.)

1_ گفت‌و‌گو

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های رفتاری در ازدواج برای داشتن رابطه خوب، گفت‌وگوی مداوم است. در واقع چندین سال پیش محققان در آمریکا به سراغ 400 زوج رفتند که بیشتر از 65 سال سن داشته و از عمر ازدواج‌شان بیشتر از 30 سال می‌گذشت. اغلب افرادی که در این مطالعه و تحقیق شرکت کرده بودند به این موضوع اشاره کردند که مهم‌ترین رفتاری که باعث موفقیت رابطه و ماندگاری آن شده گفت‌و‌گو کردن است. (منبع)

جالب اینجاست که بسیاری از زوج‌ها هم تا الان به این موضوع اذعان کرد‌ه‌اند که عدم گفت‌وگوی درست، از مهم‌ترین دلایل شکست خوردن‌شان است. احتمالا بپرسید منظور از گفتگوی درست چیست و شاید بگویید خوب من هم با طرف مقابل دائم به گفتگو می‌پردازنم اما هیچ موقع نتیجه درستی نمی‌گیرم!

در مورد این موضوع روانشناسان پیش از ازدواج در آموزش‌ های “حل تعارض” به‌شکل مفصل صحبت می‌کنند. اما به طور خلاصه گفت‌و‌گویی مناسب است که دروغ، تحقیر، سرزنش و توهین و متهم کردن در آن وجود ندارد.

2_ تعهد

در ادامه همان تحقیق که در دانشگاه کرنل آمریکا انجام شده بود، به تعهد به عنوان یکی دیگر از مهم‌ترین ویژگی های رفتاری ازدواج موفق اشاره شده. در واقع گفته می‌شود افرادی که توانستند برای مدتی زیادی با یک نفر دیگر ارتباط‌شان را حفظ کرده و رابطه خوبی بیافرینند به ازدواج به چشم یک تعهد و ارزش نگاه می‌کردند. به دلیل همین موضوع است که روانشناس پیش از ازدواج هم به تعهد و هم به مسئولیت‌پذیری به عنوان دو تا از ویژگی‌ های مهم آقا و خانم طی جلسات قبل از ازدواج توجه می‌کند.

3_ مهربانی

می‌دانم احتمالاً با خودتان می‌گویید که خب مهربان بودن خیلی موضوع ساده‌ای است. اما راستش را بخواهید مهربانی در رابطه و ازدواج چیز متفاوت‌تری از مهربانی است که شما در نظر دارید! در واقع در ازدواج مهربانی یعنی اینکه حتی وقتی از انجام یک تفریح خاص خوش‌تان نمی‌آید به خاطر اینکه طرف مقابل آن را دوست دارد؛ انجامش بدهید یا اینکه حاضر شوید هر از گاهی به خاطر خوشحال کردن طرف مقابل و داشتن یک ازدواج موفق از خواسته خودتان بگذرید.

البته دقت کنید منظور از مهربانی، فداکاری یک‌طرفه نیست! قطعاً یک ازدواج نمی‌تواند صرفاً با رفتار فداکارانه و سخاوتمندانه شما به ازدواج موفقی تبدیل شود و نیاز به همکاری 2 نفره دارد.

نکته: محققان دانشگاه واشنگتن به مهربانی و سخاوت به عنوان یک عامل کلیدی در داشتن رابطه موفق اشاره کرده‌اند.

4_ پذیرش

یکی از دلایلی که روانشناسان پیش از ازدواج به نوجوانان و جوانان پیشنهاد می‌کنند در این سن به سراغ ازدواج نیایند این است که آن‌ها دید خوبی به زندگی و همینطور خودشان و حتی طرف مقابل ندارند. در واقع نوجوانان و جوانان کم‌سن تصور می‌کنند یک انسان می‌تواند بی‌نقص باشد و صرفاً در ابتدای رابطه ویژگی‌ های رفتاری مثبت او را می‌بینند.

اما وقتی که با واقعیت ماجرا روبرو شده، متوجه می‌شوند که هر انسانی نقص‌هایی دارد و حالا در این مرحله، به جای پذیرش آن‌ها اقدام به انجام رفتار‌های مخربی مثل تحقیر طرف مقابل به دلیل همان ویژگی‌ها می‌کنند. به این ترتیب عملاً یک “ازدواج شکست خورده” برای خودشان می‌سازند.

این در حالی است که زوج‌های موفق، طرف مقابل و همینطور خودشان را می‌پذیرند. یعنی ممکن است خانم بپذیرد که آقا شب‌ها با صدای بلند خروپف می‌کند یا آقا بپذیرد که خانم میل جنسی کم‌تری دارد و نمی‌تواند او را دائم وادار به رابطه جنسی کند. البته بعضی از ویژگی‌ های رفتاری در صورتی که طرف مقابل خودش بخواهد قابلیت تغییر را دارند اما در هر حال یک ازدواج موفق نیازمند پذیرش است.

5_ عشق

متأسفانه وقتی صحبت از عشق می‌شود بسیاری از افراد در ذهن‌شان عشق در نگاه اول و تا آخر عمر، یا عشق لیلی و مجنون را تصور می‌کنند! در حالی که در روانشناسی چنین عشق‌هایی عملاً رفتار‌های ناسالم هستند. یعنی چه؟ اجازه بدهید اینطور بگویم: دکتر علی صاحبی؛ هم‌بنیانگذار مجموعه POL و مربی ارشد و عضو هیئت علمی مجموعه ویلیام گلاسر، همیشه جمله زیبایی می‌گوید که من واقعاً آن را دوست دارم:

رابطه خوب پیدا کردنی نیست؛ ساختنی است!

در واقع عشق سالم که به عنوان یکی از ویژگی‌ های رفتاری ازدواج شناخته می‌شود؛ چیزی است که در اثر زمان گذاشتن برای رابطه و تحمل سختی‌ها و تلاش برای بهبود به وجود می‌آید. نه چیزی که از آن ابتدا فقط با یک نگاه به وجود آمده و به همین راحتی تا انتها باقی می‌ماند!

ویژگی‌ های رفتاری بد ازدواج

خب به سراغ بخش دوم مقاله برویم. در ادامه می‌خواهم از ویژگی‌ های رفتاری در ازدواج پرده‌برداری کنم که وجودشان می‌تواند در مدت کمی صمیمیت، عشق و علاقه را از بین برده و عملاً یک رابطه و ازدواج شکست خورده برای‌تان بسازد.

1_ انتقاد

ببینید در روانشناسی ما به هیچ عنوان نمی‌گوییم که نباید از طرف مقابل انتقاد کنید. اما می‌گوییم انتقاد اصول و تکنیک‌های خودش را دارد. در واقع انتقاد نادرست زمینه‌ساز کاهش عزت نفس طرف مقابل؛ ایجاد استرس و اضطراب شده و حتی باعث می‌شود او رفتار‌های واکنشی بدی به شما نشان دهد که در نهایت همه این‌ها رابطه‌تان را خراب می‌کند. در مورد این موضوع یک مقاله با اسم “اصول انتقاد” در سایت داریم که به شدت مطالعه‌اش را پیشنهاد می‌کنم.

2_ رفتار خاموش

در حالی که بسیاری از زوجین تصور می‌کنند وقتی مشکلی پیش می‌آید؛ نباید در موردش گفتگو کرده و سعی می‌کنند با وجود اهمیت زیاد، از آن بگذرند، از چنین واکنشی به عنوان یکی از رفتار‌های نامناسب و تخریب‌گر رابطه اسم برده می‌شود. بنابراین حتماً با رعایت اصول حل تعارض در مورد موضوعاتی که در رابطه باعث ناراحتی‌تان می‌شود با طرف مقابل گفت‌و‌گو کنید.

3_ تحقیر

شماره 1! بله جان گاتمن در تحقیقاتش اشاره کرده که از تحقیر می‌توان به عنوان اولین و مهم‌ترین پیش‌بینی‌کننده شکست ازدواج اسم برد. به همین دلیل هم هست که در جلسات روانشناسی پیش از ازدواج، مشاور به شدت در مورد واکنش افراد و تمایل‌شان به تحقیر دیگری توجه نشان می‌دهد. (منبع: کتاب The Seven Principles for Making Marriage Work از جان گاتمن)

4_ غر زدن

اجازه بدهید ابتدا بگویم که منظور از غر زدن چیست؟ در یک تعریف ساده؛ غر زدن را این‌طور تعریف می‌کنیم:

تعاملی که در آن یک نفر به طور مداوم خواسته‌ای را مطرح می‌کند؛ در مقابل طرف دیگر به این خواسته بی‌توجهی می‌کند و هر 2 نفر از این تعامل آزرده می‌شوند.

اصولاً زوج‌هایی که با حل تعارض آشنایی دارند کم‌تر با غر زدن روبرو هستند و در صورت برخورد با تعارضی، برای رسیدن به خواسته‌شان به‌شکل منصفانه توافق می‌کنند.

5_ حالت دفاعی

احتمالاً تجربه‌ این را داشته‌اید که از یک نفر به‌شکل نادرست انتقاد کنید و طرف مقابل سریع گارد گرفته و شروع کند به یادآوری تقصیرات و مشکلات شما و حتی تحقیر کردن‌تان.

در واقع این همان حالت دفاعی است! حالت دفاعی واکنشی است که بسیاری از افراد به انتقاد نشان می‌دهند. نکته اینجاست که این حالت می‌تواند به‌شدت رابطه شما را تخریب کند و به عنوان یکی از ویژگی های رفتاری ازدواج از نوع تخریب‌گر شناخته می‌شود.

نکته

به بیان دیگر، می‌توان به جای ویژگی‌های رفتاری بالا این ویژگی‌های مخرب را در نظر گرفت:

1. انتقاد: از فرد یا چیزی به بدی یاد کردن و بیان کردن این قضاوت.
2. غر زدن: انتقاد، شکایت، تهدید یا سرزنش مکرر و ابراز ناراضایتی به صورتی تکراری
3. تهدید
4. تنبیه
5. باج و رشوه دادن با هدف کنترل کردن طرف مقابل
6. سرزنش: بیان اینکه فردی باعث رخ دادن یا ندادن یک اتفاق نامطوب و یا مطلوب شده است
7. شکایت: احساس ناکامی یا نارضایتی از کسی یا موقعیتی و در میان گذاشتن این احساسات با دیگران

خلاصه: ازدواج موفق، ازدواجی است که از یک‌سری ویژگی های رفتاری مثبت پر شده و ویژگی‌های رفتاری تخریب‌گر رابطه در آن وجود نداشته باشد. (یا این رفتارها در حال از بین رفتن باشند.) اصولاً زن و مردی می‌توانند چنین ازدواجی را بسازند که به خوبی در مورد این ویژگی های رفتاری اطلاعات کسب کرده و به تکنیک‌ها و اصولی مثل اصول حل تعارض و اصول انتقاد تسلط داشته باشند. پیشنهاد می‌کنم برای افزایش دانش‌تان در مورد ازدواج حتماً به جلسات مشاوره پیش از ازدواج و “زوج درمانی” مراجعه کنید.

کلام آخر

خب به انتهای مقاله رسیدیم. در این مقاله با ویژگی های رفتاری ازدواج آشنا شدیم و آن‌ها را از 2 دیدگاه منفی و مثبت بررسی کردیم. در آخر اگر سؤال یا نظری دارید در بخش نظرات آن را مطرح کنید تا متخصصان روانشناس مجموعه POL جوابگوی شما عزیزان باشند.