سن، یک عدد است! شاید این جمله را در مورد موضوع “اختلاف سنی در ازدواج” هم شنیده باشید. حتی بعضی‌ها آنقدر به این جمله اعتماد دارند که بر سر آن تصمیم به ازدواج می‌گیرند. اما آیا واقعاً اختلاف سنی آنقدر‌ها هم اهمیت دارد؟ اصلاً از بحث بزرگتر و کوچک‌تر بودن بگذریم، آیا ازدواج با همسن کار درستی است؟ روانشناسی و تحقیقات چه می‌گویند؟ اینها تمامی سؤالاتی هستند که در ادامه به زبان ساده جواب‌شان را می‌دهم.
ازدواج با همسن اشتباه است؟
اول از همه باید ببینیم اصلاً مبحث اختلاف سنی چرا اینقدر اهمیت دارد؟ همانطور که در مقاله ازدواج با زن بزرگتر هم گفتم مهم‌ترین دلیلی که باعث شده ازدواج با خانم کوچک‌تر میان انسان‌ها در همه جهان تبدیل به یک رسم شود، این بوده که در گذشته زنان کم‌سن‌تر قدرت باروری بیشتری داشتند و با توجه به اینکه هر خانواده‌ای که فرزندان بیشتری داشت، نیروی کار رایگان بیشتری هم داشت، مردان ترجیح می‌دادند با زنان کوچک‌تر از خودشان ازدواج کنند. اما امروز قطعاً این موضوع دیگر اهمیتی ندارد و به همین دلیل است که حتی ازدواج با زنی که از شما بزرگتر است هیچ مشکلی نخواهد داشت.
اما ازدواج با همسن چطور؟ راستش را بخواهید وقتی در میان تحقیقات در مورد ازدواج با همسن می‌گشتم، به نتایج متفاوتی برخورد کردم. بعضی تحقیقات نه‌چندان معتبر می‌گفتند ازدواج با همسن اشتباه است چرا که باعث می‌شود هر دو نفر با یک‌سری مشکلات مشابه در یک زمان روبرو شده و کمی به مشکل و تعارض بخورند. از طرفی بعضی تحقیقات نسبتا معتبرتر اتفاقاً ازدواج با همسن را تأیید می‌کردند. اما در نهایت جواب چیست؟
ازدواج با همسن از نظر روانشناسی
خب اگر معیار را روانشناسی قرار بدهیم، باید بدانید که روانشناسی به هیچ عنوان ازدواج با همسن را منع نمی‌کند. در واقع بر اساس اغلب تحقیقات و منابع روانشناسی اختلاف از صفر تا ۷ سال مشکل خاصی در رابطه ایجاد نمی‌کند. البته ممکن است بعضی از روانشناسان به شما بگویند که بهتر است بین ۴ الی ۵ سال اختلاف سنی داشته باشید اما هیچ الزامی در آن نیست و همانطور که گفتم نبود اختلاف سنی بین خانم و آقا مشکل خاصی ندارد. (حتی بعضی تحقیقات می‌گویند افزایش اختلاف سنی، با کاهش رضایت از رابطه روبرو است! منبع)
پس با دختر یا پسر همسن ازدواج کنیم؟
نه! در واقع مشکلی که در بسیاری از افراد مشابه شما دیده می‌شود، منظور افرادی است که از اختلاف سنی می‌ترسند، این است که تنها معیار ازدواج موفق را سن می‌دانند! به زبان دیگر، بسیاری از افراد مشابه شما به محض اینکه متوجه می‌شوند اختلاف سنی اندک یا اصلا اختلاف سنی زیاد‌شان قرار نیست برای‌شان دردسرساز شود، تصور می‌کنند دیگر برای ازدواج آماده هستند. در حالی که در هر شرایطی نکات بسیار مهمی برای ساخت ازدواج موفق وجود دارد و اگر به آنها توجه نکنید، فارغ از تفاوت سنی داشتن و نداشتن، با یکی ازدواج شکست خورده روبرو خواهید شد. در ادامه به این موضوعات اشاره می‌کنم.
1_ تفاهم‌ها را بسنجید!
در واقع اصلاً چیزی که باعث افزایش اهمیت تفاوت سنی و اختلاف سنی در ازدواج می‌شود این است که سن، بعضی از اختلاف‌ها و تفاوت‌ها و تفاهم‌ها را به وجود می‌آورد. مثلاً قطعاً یک خانم 25 ساله با یک آقای 40 ساله تفاوت‌های بسیار زیادی دارد. ممکن است در این رابطه آقا صرفاً به دنبال داشتن یک آرامش نسبی در خانه و پای تلویزیون باشد و خانم به دنبال چیز‌هایی که در زندگی‌اش هیجان ایجاد کند. پس نکته مهم اینجاست که صرفاً نباید به سن توجه کنید، بلکه باید تفاهم‌تان در موضوعات مختلف را بسنجید.
در مورد تفاهم در ازدواج قبل یک مقاله نوشتم اما خب با توجه به اهمیت موضوع، اصولاً در جلسات مشاوره پیش از ازدواج، روانشناس سعی می‌کند طی چندین جلسه مصاحبه دو نفره و تک‌نفره و همینطور به کمک بیشتر از 300 سؤال تستی، میزان تفاهمی که شما در موضوعات مختلف، از موضوعات دینی گرفته تا سبک دلبستگی، در اولویت بودن و نبودن ازدواج، فرهنگ و خانواده‌ها و… دارید را بسنجد. بنابراین بهترین انتخاب ممکن این است که برای بررسی تفاهم به سراغ مشاوره پیش از ازدواج بروید.
2_ به بلوغ بیشتر از سن توجه کنید!
نیاز به توضیح زیاد نیست، احتمالاً همین حالا اطراف‌تان افرادی هستند که حتی با سن زیاد، بلوغ عقلی و ذهنی بسیار کمی داشته و رفتار‌های عجیبی از خودشان نشان می‌دهند. در عین حال جوانان و نوجوانانی هم هستند که به شدت رفتار بالغانه دارند و می‌شود به اندازه دو برابر سن‌شان روی آنها حساب کرد!
بنابراین شاید در این مورد بتوانیم به جمله ((سن فقط یک عدد است)) استناد کنیم و بگوییم که نباید تمامی تصمیمات‌تان بر اساس یک عدد باشد. بلکه باید به طور کلی بلوغ طرف مقابل را بسنجید. البته با توجه به اینکه یکی از دو پایه این رابطه خود شما هستید و احتمالاً شما نمی‌توانید خودتان را به‌شکل واقع‌گرایانه بسنجید، باز هم بهتر است سنجش بلوغ و میزان آماده بودن و نبودن هر دو نفر برای ازدواج را به روانشناس بسپارید.
3- قبل از ازدواج اینها را بسنجید
در نهایت قبل از قطعی کردن تصمیم‌تان برای جدی شدن رابطه، شاید بد نباشد در مورد این موارد فکر کنید:
- اهداف مورد نظر: آیا هدف‌هایی که برای آینده خودتان و رابطه‌تان در سر دارید، مشترک است؟
- علایق: آیا علایق، سرگرمی‌ها و حتی مکان‌هایی که برای تفریح دوست دارید، مشترکند و تفاهمی در آنها دیده می‌شود؟
- ارزش‌ها: آیا شما در ارزش‌ها اشتراک دارید؟ آیا مذهب برای شما یک ارزش است و برای دیگری نه؟ آیا اهمیت زیادی به کمک کردن به دیگران می‌دهید و طرف مقابل کمک کردن را کار اشتباهی می‌داند؟
- سازش: اهمیت بسیار زیادی دارد که ببینید موقع به مشکل خوردن و تعارض داشتن، چطور با هم سازش می‌کنید؟ آیا همیشه تعارضات با داد و بی‌داد تمام می‌شوند؟ به قهر ختم می‌شوند یا هر دو بالغانه با هم گفتگو می‌کنید تا تعارض از بین رفته یا حداقل مدیریت شود؟
معایب ازدواج بدون تفاوت سنی
راستش را بخواهید گفتن مزایا و معایب ازدواج با همسن کار سختی است چرا که فاکتور‌های مختلفی در این ازدواج وجود دارد و هیچ کدام از مزایا و معایبی که در مورد آن گفته می‌شود، الزامی نیست. حتی بعضی از آنها به احتمال بسیار کمی در رابطه‌تان وجود دارد. در هر حال در ادامه به مزایا و معایب احتمالی چنین ازدواجی اشاره می‌کنم تا اگر در رابطه‌تان با آنها روبرو شدید از قبل برای‌شان آماده باشید یا اصلا از همین حالا آنها را مورد توجه قرار بدهد.
1_ اقتدار کم‌تر مرد
برای آن دسته از مردانی که برای‌شان اهمیت زیادی دارد که در رابطه اقتدار زیادی داشته باشند، ممکن است ازدواج با همسن کمی مشکل‌ساز شود. چراکه احتمالاً به دلیل نبود تفاوت سنی بیشتر، مثل دو دوست در کنار هم هستید. البته که اگر فقط به دنبال یک “ازدواج موفق هستید” و نه ارضا کردن تمایل خودتان به اقتدار، در رابطه چنین چیزی اصلاً مشکل‌ساز نیست و حتی به عنوان مزیت محسوب می‌شود.
2_ داشتن مشکلات یکسان
ممکن است سن نزدیک به‌هم باعث شود که مشکلات و دغدغه‌های شما دقیقاً شبیه به هم باشد و عملاً هیچکدام نتوانید از جنس تجربه، دیگری را در حل مشکلات همراهی کنید. اما اگر زوج موفقی باشید، قطعا با همراهی هم از پس مشکلات به آسانی بر می‌آیید و صمیمیت‌تان بیشتر می‌شود.
مزایای ازدواج بدون تفاوت سنی
دقیقا مانند موارد بالا، وجود مزایا هم هیچ الزامی ندارد و صرفاً ممکن است این مزیت‌ها در زندگی‌تان وجود داشته باشد. پس خیلی نمی‌توانید روی آنها حساب کنید.
1_ گفت‌و‌گوی آسان‌تر
ممکن است به دلیل اختلاف سنی کم، هر دو نفر بتوانند با هم راحت‌تر گفتگو کرده و اصطلاحاً رودربایستی نداشته باشند. با توجه به اهمیت گفت‌و‌گو در “حل تعارض” و ساخت یک ازدواج موفق می‌توان گفت اگر چنین چیزی در زندگی شما وجود داشته باشد، به داشتن یک “ازدواج ایده آل” بسیار نزدیک هستید.
2_ رابطه صمیمی‌تر
به طور کلی در روانشناسی هم به این موضوع اشاره می‌شود که وقتی زن و شوهر با هم رفیق باشند رابطه بهتری را خواهند داشت. حالا ممکن است این اختلاف سنیِ اندک یا عدم وجود اختلاف سنی، در افزایش صمیمیت رابطه شما نقش مثبتی ایفا کند.
3_ تفاهم بیشتر
با توجه به اینکه با اختلاف سنی کم، زن و مرد در یک دوره تحولی هستند، ممکن است تفاهم‌های بیشتری داشته باشند. البته صرفاً سن نمی‌تواند اختلاف های فرهنگی و خانوادگی را از بین ببرد و قطعاً در هر حال اختلاف‌هایی وجود خواهد داشت.
خلاصه: روانشناسی، ازدواج با همسن و ازدواج بدون اختلاف سنی را منع نمی‌کند. حتی بعضی منابع هستند که می‌گویند چنین ازدواجی کمی احتمال موفقیت بیشتری دارد. اما در عین حال اهمیت زیادی دارد اینکه بدانید صرفاً اختلاف سنی تعیین‌کننده موفقیت یا شکست نیست. در واقع این یکی از چندین فاکتور و عامل مهم در به وجود آمدن یک ازدواج موفق است. بنابراین حتماً به جلسات مشاوره پیش از ازدواج مراجعه کنید و اجازه بدهید روانشناس با چندین جلسه مصاحبه و همینطور تست‌های روانشناسی میزان تفاهم و البته آمادگی هر کدام از شما برای ازدواج را بررسی کنند.
کلام آخر
خب به انتهای مقاله رسیدیم. در این مقاله موضوع ازدواج با همسن و ازدواج بدون اختلاف سنی را بررسی کردیم. در آخر اگر سؤال و نظری دارید در بخش نظرات آن را مطرح کنید تا روانشناسان مجموعه POL به آن جواب بدهند.
