در گذشته تحقیقاتی روی اختلاف تحصیلی در ازدواج انجام شده و چند تا از آنها به این نتیجه رسیده بودند که وجود اختلاف تحصیلی زیاد می‌تواند باعث افزایش احتمال شکست شود. اما تحقیقات بزرگ‌تر و معتبرتر در آینده، این ادعا را رد کردند! (منبع) حالا شاید بپرسید این یعنی وجود اختلاف تحصیلی مشکل خاصی نیست و نباید به تحصیلات خواستگار توجه کنیم؟ نه به این معنی نیست! در ادامه از زبان روانشناسی توضیحات بیشتر و کاملی می‌دهم.
تحصیلات خواستگار چقدر مهم است؟
تصور کنید الان در یک جلسه مشاوره هستید و به روانشناس می‌گویید من با طرف مقابل اختلاف تحصیلی دارم. مثلاً تحصیلات خواستگار من یا نامزد من بیشتر یا کم‌تر از من است. جوابی که روانشناس به شما می‌دهد این است: ((به طور کلی اختلاف تحصیلی به خودیِ خود باعث ایجاد اختلاف بزرگ در ازدواج، نیست!))
یعنی چه؟ یعنی مثلاً این اختلاف، مثل اختلاف مذهبی در ازدواج نیست که خودش به تنهایی به شدت مشکل‌ساز باشد. پس خیلی از زوجین می‌توانند حتی با وجود اختلاف زیادی که در سطح تحصیلات دارند زندگی خوبی برای خودشان بسازند. اما نکته اینجاست که چنین ازدواجی همراه با یک‌سری ریسک است، دقیقا همانطور که هر ازدواج دیگری می‌تواند ریسک‌های مخصوص به خودش را داشته باشد، این ازدواج هم چند ریسک قابل توجه دارد. به زبان دیگر شما قبل از قطعی کردن تصمیم‌تان برای ازدواج باید به این موارد و ریسک‌هایی که در ادامه توضیح می‌دهم توجه کنید تا احتمال به مشکل خوردن بر سر آنها در آینده را کاهش بدهید.
1_ توجه به اهمیت تحصیل برای خودتان
اول از همه و قبل از اینکه به سراغ دیگر موارد مهم برویم، باید ببینیم که شما خودتان چقدر به تحصیلات طرف مقابل اهمیت می‌دهید؟ مثلاً هستند افرادی که از ابتدا هم دوست داشتند با خانم/آقایی ازدواج کنند که سطح تحصیلات بسیار بالایی دارد. حالا در این شرایط ممکن است ازدواج کردن با فردی که تحصیلات کمی دارد برای شما در آینده ناراحت‌کننده بوده و باعث سرخورده‌شدن‌تان شود.
دقیقاً مثل اهمیت زیبایی در ازدواج، فارغ از درست بودن یا نبودن این خواسته، اگر واقعاً برای‌تان موضوع مهم است، باید به آن توجه کنید. چراکه احتمال دارد واقعاً در آینده بر سرش به مشکل بخورید. پس اول از همه با خودتان صادق باشید و ببینید که چقدر به این موضوع اهمیت می‌دهید.
2_ به وجود آمدن اختلاف فرهنگی در ازدواج
مورد بعدی که باید بدانید، این است که تحصیلات ممکن است بر نگرش و فرهنگ و بسیاری از جنبه‌های زندگی یک فرد تأثیر بگذارد. این یعنی مثلاً ممکن است بخواهید با یکی از اعضای‌فامیل خودتان که در فرهنگ مشابهی با شما بزرگ شده ازدواج کنید، اما فرد مقابل به دلیل اینکه چند سال در دانشگاه تحصیل کرده، دیدگاهش به زندگی تغییر کرده باشد و فرهنگش با شما تا حدود زیادی فرق کند! (یا برعکس) در این شرایط شما با ریسک اختلاف فرهنگی در ازدواج روبرو هستید که خب باید آن را بررسی و در صورت امکان، مدیریت کنید.
3_ مشکل در انتظارات
بعضی مواقع ممکن است اختلاف تحصیلی باعث به وجود آمدن یک‌سری اختلاف در انتظارات بشود. اجازه دهید مثال بزنم. تصور کنید شما به عنوان یک خانم لیسانسه، می‌خواهید با آقایی ازدواج کنید که مدرک دیپلم دارد. حالا احتمالش وجود دارد که این آقا از شما انتظار داشته باشد زحماتی که برای گرفتن لیسانس کشیده‌اید را فراموش کرده و دقیقاً مانند یک زن خانه‌دار همیشه در خانه باشید.
دقت کنید، این یک مثال سال است و بسیاری از افراد هم هستند که اصلاً چنین تصوراتی در ذهن‌شان نیست. اما چیزی که می‌خواهم بگویم این است که احتمال دارد اختلاف تحصیلی زمینه‌ساز به وجود آمدن یک‌سری اختلاف در انتظارات باشد. پس شما باید برای افزایش احتمال ایجاد یک “ازدواج ایده آل” و موفق، حتماً قبل از جدی شدن رابطه این موارد را در نظر بگیرید.
4_ مشکل در تعاملات و ارتباطات
بله، اختلاف تحصیلی احتمال دارد نحوه تعامل شما با دیگران را هم تغییر بدهد. یعنی چه؟ مثلاً ممکن است آقایی که تحصیل کرده راحت‌تر با دیگران ارتباط برقرار کند و انتظار داشته باشد که خانمش که تحصیلات پایینی دارد هم دقیقاً مثل خودش در ارتباط موفق باشد. خب عدم برآورده شدن این انتظار احتمال ایجاد مشکلات را بیشتر می‌کند. یا در مثال دیگر ممکن است خانمی که تحصیل کرده در ارتباط با جنس مخالف یک‌سری باورهای مذهبی را نداشته باشد. اما بعد از ازدواج با خواستگار با تحصیلات پایین همسرش که به دانشگاه نرفته، در مورد این ارتباطات به شدت حساسیت نشان بدهد.
5_ اختلاف در تصمیم‌گیری
مورد بعدی که باید در مورد تحصیلات خواستگار به آن توجه کنید، این است که وجود اختلاف تحصیلی ممکن است در آینده و در حین تصمیم‌گیری برای شما مشکل‌ساز شود. مثلاً تصور کنید شما به عنوان فرد تحصیل‌کرده متوجه شده‌اید باید برای فرزندپروری الزاماً به سراغ تخصص روانشناسان رفته و از آنها کمک بگیرید. اما طرف مقابل ترجیح می‌دهد فرزندش را به‌شکل سنتی و با رفتارهایی مثل تنبیه و پاداش بزرگ کند! این اختلاف می‌تواند بسیار بزرگ شده و حتی روی رابطه شما هم تاثیر بگذارد.
6_ اختلاف بر سر کار کردن
اگر به عنوان خانم تحصیلات بالاتری از آقا دارید، یکی از موضوعاتی که باید در جلسه خواستگاری یا بعدتر به آن اشاره کنید، موضوع کار کردن است. در واقع ممکن است شما هد‌ف‌تان از اول هم برای تحصیل کردن این بوده باشد که آینده شغلی خوبی بسازید؛ در حالی که آقا به خاطر داشتن تحصیلات پایین‌تر یا بخاطر داشتن شغل مناسب، ترجیح بدهد خانمش جایی شاغل نباشد. بنابراین، این اختلاف را باید از همان ابتدا حل کنید.
7_ زخم زبان دیگران!
در هر حال احتمال دارد ازدواج با فردی که تحصیلات بیشتر یا کم‌تری از شما دارد، باعث شود بعضی از اطرافیان شما را قضاوت کرده یا بدرفتاری کنند. اگر از آن‌دسته افرادی هستید که نمی‌توانید قضاوت دیگران را تحمل کرده یا نمی‌توانید به دیگران بفهمانید که نباید چنین رفتارهایی داشته باشند، کمی بیشتر در مورد این رابطه فکر کنید.
پس، تحصیلات خواستگار اهمیت ندارد؟
ببینید، در جلسات مشاوره پیش از ازدواج، مشاور به کمک چند 100 تست و سؤال روانشناسی و البته جلسات مصاحبه دو نفره و تک نفره، سعی می‌کند میزان تفاهم شما در مسائل مختلف را بسنجد. مثلاً یکی از موارد پر اهمیت، بحث اختلاف سنی در ازدواج است و یکی از موارد دیگر، نزدیک بودن و تفاهم داشته در مبحث نیاز به آزادی است.
حالا نکته اینجاست؛ مشاور تمرکزش را روی بررسی میزان اختلاف تحصیلی شما یا مثلاً تفاوت در رشته‌های تحصیلی‌تان نمی‌گذارد! بلکه به موضوعات پیرامون آن اهمیت می‌دهد. اینکه مثلاً آیا اختلاف تحصیلی یا اصلاً بزرگ شدن در دو منطقه متفاوت از شهر باعث ایجاد اختلاف مذهبی میان شما دو نفر می‌شود یا نه؟ آیا فرهنگ‌تان با یکدیگر سازگاری دارد یا نه؟ اینکه آیا می‌توانید به خواسته‌های یکدیگر احترام بگذارید یا نه؟!
بنابراین تحصیلات خواستگار شما به خودی خود اهمیت زیادی ندارد؛ بلکه شما باید به موضوعاتی که ممکن است از این اختلاف تحصیلی به وجود بیاید توجه نشان بدهید. البته با توجه به اینکه شما تخصص کافی در بررسی این موضوع ندارید؛ بهتر است بر سر موضوع به این پراهمیتی ریسک نکرده و اجازه بدهید در جلسات مشاوره پیش از ازدواج، متخصص روانشناس با تجربه و دانشی که دارد، میزان و احتمال موفقیت و شکست رابطه را بررسی کند.
خلاصه: به طور خلاصه در این مقاله گفتم که اختلاف تحصیلی به خودی خود خیلی مهم نیست؛ اما اختلاف فرهنگی، مذهبی و غیره که در نتیجه آن به وجود می‌آید، ممکن است در آینده مشکل‌ساز شود. به همین دلیل حتماً باید به جلسات مشاوره پیش از ازدواج بروید تا متخصص با نگاهی بازتر و به‌شکل تخصصی، موضوع را بررسی کند.
کلام آخر
خب به انتهای مقاله رسیدیم. در این مقاله به این سؤال جواب دادم که تحصیلات خواستگار چقدر اهمیت دارد؟ در آخر اگر سؤال و نظری در مورد هر بخش از مقاله داشتید، آن را در بخش نظرات مطرح کنید تا روانشناسان پُل به آن جواب بدهند.
