ما انسان‌ها در طول زندگی، نقش‌های متفاوتی را ایفا می‌کنیم؛ نقش فرزند، خواهر یا برادر، دوست، همسر، پدر، شهروند اجتماع و … . هر نقشی که بر عهده می‌گیریم، با مسئولیت‌هایی همراه خواهد بود و گاهی همین مسئولیت‌ها، پذیرش نقش‌های جدید را سخت و دشوار می‌کند. اما نمی‌توان فقط خواستار مزایای ارتباطات و نقش‌های متفاوت بود و وظایف، بخشی جدا نشدنی از تمام نقش‌هاست.
به عنوان مثال، نمی‌توانیم نقش کارمند بودن را به عهده بگیریم، بدون آن‌که مسئولیت انجام درست و منظم کارها را پذیرفته باشیم. یکی دیگر از نقش‌های مهم در زندگی هر فرد، «همسر بودن» است که با وظایف و مسئولیت‌های بسیار زیادی همراه می‌باشد. در بعضی موارد، افراد بدون آشنایی با این مسئولیت‌ها، نقش «شریک زندگی» بودن را می‌پذیرند و پس از شروع زندگی مشترک با مشکل مواجه می‌شوند. راه حل چیست؟ افزایش آگاهی و کسب اطلاعات. در این مقاله به طور مفصل، درباره وظایف مردان در زندگی مشترک صحبت می‌کنیم.
توضیح کلیِ وظایف مردان در زندگی مشترک
در این بخش، توضیح کلی درمورد وظایف مردان در زندگی مشترک ارائه می‌کنیم و در بخش بعد، به مسئولیت‌های متداول می‌پردازیم. پاسخ کلی، به شکل گیری چهارچوب اصلی در ذهن کمک می‌کند و بسته به شرایط متفاوت، فرد می‌تواند پاسخ خود را پیدا کند.
- بیشتر بخوانید: حسرت دوران مجردی
-
همه چیز به توافق بین زوجین بستگی دارد
اولین و مهم‌ترین نکته این است که نمی‌توان نسخه یکسانی برای همه پیچید. وظایف و انتظارات هریک از طرفین در زندگی مشترک، به توافق بین آن‌ها بستگی دارد. مسئله مهم اینجاست که طرفین رابطه، درباره این موضوع با یک‌دیگر صحبت کنند و هر فرد خواسته‌ها و انتظارات خود را مطرح کند. گفتگوی سالم در این باره و ایجاد توافق بین زوج‌ها، به سلامت و شفافیت رابطه کمک می‌کند.
به عنوان مثال ممکن است توافق بین دو فرد این‌گونه باشد که زن بیرون از خانه کار کند و مرد وظایف مربوط به داخل خانه را انجام دهد. چون خلاف عرف به نظر می‌رسد ممکن است آن را نادرست یا عجیب تلقی کنیم اما وقتی طرفین رابطه به این شکل از تقسیم وظایف رضایت دارند، پس مشکلی نخواهد بود. گاهی لازم است به کلیشه‌های رایج، نگاه متفاوتی داشته باشیم و آن‌ها را بازتعریف کنیم؛ امروزه نحوه تقسیم وظایف نسبت به گذشته، تفاوت‌های زیادی داشته است.
-
تقسیم وظایف در ازدواج مدرن و سنتی متفاوت است.
نکته مهم بعدی، سبک ازدواج است. اگر یک سر طیف را ازدواج مدرن و سر دیگر را ازدواج سنتی در نظر بگیریم، هر ازدواجی می‌تواند در نقطه‌ای از این طیف قرار داشته باشد؛ از ازدواج‌های کاملاً سنتی تا ازدواج‌های کاملاً مدرن. معمولاً در ازدواج‌های سنتی، تقسیم وظایف هم بر اساس سنت‌های گذشته می‌باشد؛ یعنی کار بیرون از منزل با مرد و وظایف داخل منزل مثل نگهداری از فرزندان با زن خانه. اما در ازدواج‌های مدرن‌تر، تقسیم وظایف بیشتر بر اساس توافق بین زوجین می‌باشد و ممکن است با رسوم گذشته متفاوت باشد.
اصلی‌ترین وظایف مردان در زندگی مشترک
رسیدیم به قسمت مهم ماجرا! یعنی وظایف. در این بخش اصلی‌ترین وظایف مردان را بیان می‌کنیم. البته همان‌طور که در بخش قبل گفته شد، توافق بین زوجین، ملاک اصلی برای تعیین مسئولیت‌ها می‌باشد ولی موارد ذکر شده در این بخش، تقریبا برای اکثر توافق‌ها صدق می‌کند!
۱. همسرش را بدون قید و شرط دوست داشته باشد
داستانی وجود دارد که می‌گوید، مردی به بزرگی مراجعه کرد و گفت «می‌خواهم برای فرزندانم پدر خوبی باشم؛ اما نمیدانم چگونه.» بزرگ شهر جواب داد «برو خانه و همسرت را دوست داشته باش.» این داستان را تعریف کردم تا بگویم علاقه به همسر، به اندازه‌ای اهمیت دارد که حتی لازمه پدر خوبی بودن، محبت بی‌قید و شرط به همسر است. انسان‌ها روابط عاشقانه را شکل می‌دهند تا دوست داشته شوند و مورد احترام باشند. بنابراین یکی از مهم‌ترین وظایف مرد این است که بی قید و شرط به همسرش عشق بورزد، به او بگوید که ارزشمند است و برای ایجاد رابطه‌ای پر از احترام و صمیمیت، تلاش کند.
۲. صبور باشد
ویژگی مهم بعدی صبوریست. اکثر ما تصورات اشتباهی نسبت به عشق داریم؛ فکر می‌کنیم عشق یعنی حس علاقه همیشگی. اما عشق می‌تواند مجموعه‌ای از احساسات باشد؛ گاهی ممکن است نسبت به شریک عاطفیمان خشمگین باشیم، از او ناراحت باشیم، ناامید شویم یا حتی متنفر! قرار نیست در هر لحظه و هر زمان، سرشار از حس علاقه و محبت باشیم. نکته مهم این است که موقع بروز تمام این احساسات صبوری کنیم و بدانیم که گذرا خواهد بود. اگر شریک زندگیمان روز سختی داشته است و احساس خشم، ناراحتی یا کلافگی را تجربه می‌کند، شنونده صحبت‌هایش باشیم و با همدلی و صبوری برخورد کنیم.
۳. حس امنیت و آرامش را ایجاد کند
البته که امروزه زنان استقلال زیادی دارند و برای تامین نیازهای خود یا مدیریت کردن شرایط گوناگون، لزوماً به همسرشان وابستگی ندارند. اما یکی از وظایف مرد در زندگی مشترک این است که به همسر خود حس امنیت و آرامش بدهد؛ امنیت هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ فکری، روانی و عاطفی. مردهایی که توانایی مدیریت احساساتشان را دارند، نسبت به نیازهای عاطفی همسرشان آگاه هستند، وفاداری و تعهد را یک اصل مهم می‌دانند و صبور و همدل هستند، امنیت و آرامش را به شریک عاطفیشان منتقل می‌کنند و کیفیت زندگی زناشویی را افزایش می‌دهند.
۴. به درخواست‌های عاطفی همسر خود توجه داشته باشد
همان‌طور که در مقاله «دلایل سرد شدن رابطه عاطفی» بیان کردیم، درخواست عاطفی، یعنی خواسته‌ها و نیازهایی که طرفین رابطه از یک‌دیگر دارند. این نیازها می‌تواند از درخواست یک لیوان آب تا پیشنهاد پیاده‌روی را شامل شود و تمام خواسته‌های همسر، زیر مجموعه‌ای از درخواست عاطفیست. (یعنی صرفاً مربوط به نیازهای عاطفی نمی‌باشد.) یکی از دلایل سرد شدن رابطه عاطفی، بی‌توجهی مداوم به درخواست‌های عاطفی است. بنابراین یکی از وظایف بسیار مهم طرفین، توجه به نیازهای فرد مقابل و گفتگوی سالم درباره آن‌هاست. حتی اگر تامین خواسته یکی از طرفین برای دیگری مقدور نبود، صحبت کردن درباره آن موضوع و رسیدن به توافق بسیار اهمیت دارد.
۵. رفتار خوبی داشته باشد
شوخی و صمیمیت در همه روابط وجود دارد اما نباید از حد تعادل خارج و به شکلی از بی‌احترامی تبدیل شود. شوخی‌های نادرست، تحقیر کلامی، یا مسخره کردن در قالب شوخی، به مرور نتایج خوبی به دنبال نخواهد داشت. بنابراین یکی از وظایف مهم زوجین در زندگی مشترک این است که با همسر خود با احترام رفتار کنند و نشان دهند که برای او ارزش قائل هستند. علاوه بر این، رفتار محترمانه با همسر، الگوی خوبی برای فرزندان خواهد بود و از سنین کودکی یاد می‌گیرند که شریک عاطفی لایق ارزش و احترام است.
۶. با همسر و فرزندانش، زمان باکیفیت سپری کند
منظور از زمان باکیفیت، صرفاً حضور داشتن در خانه و تماشای تلویزیون نیست! یکی از راه‌هایی که صمیمیت را بین زوجین افزایش می‌دهد و به رابطه عمق می‌بخشد، انجام دادنِ باهمِ کارهاست. مثل باهم فیلم دیدن، پیاده روی رفتن، یا حتی آشپزی کردن. پس یکی از وظایف مهم مرد این است که با همسر خود زمان باکیفیت سپری کند. این موضوع برای مردها به تاکید بیشتری نیاز دارد چون معمولاً بخش زیادی از زمان خود را به شغل و کسب درآمد اختصاص می‌دهند و ممکن است نسبت به این موضوع بی‌توجه باشند. در رابطه عاشقانه اگر برای ایجاد و استحکام رشته‌های صمیمیت تلاش نکنیم، به مرور با سرد شدن رابطه روبه رو خواهیم شد.
۷. برای شرایط جسمی همسرش اهمیت قائل باشد
در اکثر خانواده‌ها همواره فردی که مسئولیت نگهداری و مراقبت از اعضای خانواده را برعهده دارد، زن خانه است. شاید کم‌تر دیده باشیم که مرد هم نسبت به مراقبت از همسر خود احساس مسئولیت داشته باشد. بنابراین وظیفه مهم بعدی، توجه به شرایط جسمی همسر و مراقبت از او در مواقع مورد نیاز است. به عنوان مثال اکثر خانم‌ها در دوران pms و عادت ماهیانه ممکن است با مشکلاتی نظیر تغییر در خلق و خو، درد جسمی، خستگی، بی‌رمقی و … رو به رو باشند؛ توجه به همسر در این دوران، درک تغییرات هورمونی او و همکاری بیشتر در انجام کارهای منزل، اهمیت بسیار زیادی دارد.
۸. کارهای مربوط به داخل خانه را وظیفه زن نداند!
و اما رسیدیم به یکی از چالش بر انگیزترین موارد(!)، یعنی تقسیم وظایف در کارهای مربوط به داخل خانه. هنوز هم بسیار زیاد می‌بینیم که مردها در مورد وظایف مربوط به داخل خانه، تفکرات سنتی دارند و تمام کارهای روزمره را وظیفه زن می‌دانند. (و کمک‌های خود را لطف به همسر تلقی می‌کنند!) جالب اینجاست که این تفکرات در خانواده‌هایی که زن هم برای تامین نیازهای مالی تلاش می‌کند و شاغل است، همچنان وجود دارد. بار تمام کارهای داخل منزل نباید بر دوش زن باشد و تقسیم کار درست در این‌باره و گفتگو درمورد تقسیم کارها، بسیار اهمیت دارد.
۹. بین نقش همسر بودن و پدر بودن تعادل ایجاد کند
گاهی زوج‌ها پس از بچه‌دار شدن، نقش همسر بودن را کنار می‌گذارند و نمی‌توانند تعادلی منطقی بین نقش جدید با نقش‌های گذشته ایجاد کنند. یکی از وظایف مهم مردان در زندگی مشترک این است که پس از پدر شدن، نقش همسر بودن را فراموش نکنند، همچنان با شریک عاطفی خود زمان باکیفیت داشته باشند، و محبت‌های کلامی و ابراز علاقه را مختص اوایل ازدواج تلقی نکنند. البته که فرزندان تکه‌ای از وجود پدر و مادر هستند و به طور طبیعی، بخش زیادی از تمرکز و زمان زوجین صرف نگهداری و تربیت فرزندان می‌شود، اما نباید فراموش کنیم که لازمه تربیت فرزندانی با روان سالم، تلاش برای برقراری امنیت و صمیمیت در محیط خانواده است.
۱۰. برای نظرات همسر خود ارزش قائل باشد
تفکرات قدیمی مثل «مردها مدیران خوبی هستند.» یا «مرد خانه باید درباره همه‌چیز تصمیم‌گیری کند.» هنوز هم در خانواده‌ها رواج دارد. گاهی لازم است درباره تفکرات سنتی، تجدید نظر داشته باشیم و در مورد درستی یا غلطی آن با شرایط امروز جامعه بیندیشیم. معمولاً در دل مدیریت دائمی مردها، اندکی حس دیکتاتوری نهفته است! گاهی تصورات اشتباه، به مرد خانواده این طرز تفکر را القا می‌کند که «من بهترین تصمیم‌ها را می‌گیرم و بقیه ملزم به پذیرش هستند.»
اما امروزه می‌دانیم که تصمیم‌گیری باید با هم‌فکری اعضای خانواده صورت گیرد و یکی از وظایف مردان در زندگی مشترک این است که نظر شریک عاطفی خود را درباره موضوعات مختلف جویا شوند و تصمیم‌ها را با مشورت همسر خود بگیرند. تصمیم‌گیری با کمک همسر، حاوی این پیام است «من برای تو ارزش قائل هستم.»
جمع بندی
به پایان مقاله «وظایف مردان در زندگی مشترک» رسیدیم. به عنوان کلام آخر، باز هم باید اهمیت گفتگوی سالم را یادآور شوم. در بسیاری از مواقع، صحبت کردن با شریک عاطفی درباره موضوعات مختلف، کلید حل معماست. گفتگو درباره ناراحتی‌ها، تعارض‌ها، تفاوت نظرها و در خصوص این مقاله، درباره تقسیم وظایف، بسیار اهمیت دارد و به کیفیت رابطه زناشویی کمک زیادی می‌کند. قهر کردن، پرخاشگری، سرد شدن و سایر رفتارها این‌چنینی، روش بالغانه‌ای برای برطرف کردن تعارض‌ها نیست.
تقسیم وظایف در خانواده شما چگونه است؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.
منابع:
۶ پاسخ
سلام و درود. ممنون بابت محتوای خوبتون. من به عنوان یک مرد نظرم اینه که زن و مرد باید هر دو بخشی از کارای داخل و خارج منزل رو انجام بدن. اینجوری زن استقلال بیشتری داره.
سلام محمد جان
بله این روش هم یکی از شیوه‌های تقسیم وظایف هست.
همسرم منو در جریان بعضی از تصمیم‌گیری هاش قرار نمیده. در صورتی که برام مهمه نظرم رو بپرسه. زیادی حساسم؟
سلام مریم جان
خوبه که در این باره با همسرتون گفتگو کنید و انتظاراتتون رو در میون بذارید. به صورت واضح و شفاف مرزهایی مشخص کنید و بگید که تمایل دارید چه مسائلی مطرح بشه و هر فرد چه موضوعاتی رو میتونه پیش خودش نگه داره. نظر همسرتون رو هم جویا بشید تا باهم به تفاهم برسید.
همسر من فکر میکنه فقط کارای بیرون از خونه با اونه. اصلا سعی نمیکنه در کارای داخل منزل هم مشارکت کنه. بارها باهاش صحبت کردم. چجوری به توافق برسم باهاش.
سلام نگین جان
اگه با گفتگو به نتیجه‌ای نرسیدید، شاید لازم باشه از روانشناس کمک بگیرید. عدم همکاری همسرتون میتونه دلایل زیادی داشته باشه که شناسایی دلایل و ارائه راهکارهای تخصصی، بر عهده‌ی فرد متخصص هست.