اختلال شخصیت به‌عنوان پیچیده‌ترین، خطرناک‌ترین و بدترین نوع اختلال روانی شناخته می‌شود. بسیاری از متخصصین معتقدند که درمانی برای اختلال شخصیت وجود ندارد. پس آیا اختلال شخصیت به‌نوعی سرطان اختلالات روانی در روانشناسی است؟ بدترین نوع اختلال شخصیت کدام است؟ چرا اختلال شخصیت درمان ندارد؟
اختلال شخصیت چیست
اختلال شخصیت در یک عبارت، الگوی ناسازگاری و تکرارشونده در مخالف جهت فرهنگ و قوانین است. اختلال شخصیت، باعث تغییر رفتار، احساسات و ادراک افراد شده و شکل طبیعی و حقیقی رفتار انسان را از بین می‌برد.
اگر شخصیت را یک مفهوم پیش‌گستر در نظر بگیریم (به این معنا که به مرور زمان شکل می‌گیرد) می‌توان گفت مواجهه با الگوهایی از اتفاقات ناسازگار، تکرارشونده و در مخالف جهت فرهنگ و قوانین، منجر به شکل‌گیری شخصیت به این شکل می‌شود. ولی آیا همه افراد در مواجهه با این اتفاقات دچار اختلال شخصیت می‌شود؟
زمینه‌یابی اختلال شخصیت
کاملاً واضح است که پیچیدگی برای فهم و درمان اختلال شخصیت به دلیل پیچیدگی‌های بسیار در شکل‌گیری آن است. متغیرهای مختلف از جمله محیط، ژنتیک، تکانه‌های درونی و عوامل ناشناخته بسیار بیشتری در شکل‌گیری آن نقش دارند و مشخص‌کردن نسبت دقیق تأثیرگذاری هر کدام تقریباً غیرممکن است.
بنابراین، می‌توان گفت هر کسی در مواجهه با شرایط خاص، مبتلا به اختلال شخصیت نمی‌شود و همه مبتلایان به اختلال شخصیت، درگیر شرایط خاصی نشده بودند. همین جمله به تنهایی، بخشی از پیچیدگی اختلال شخصیت را به تصویر می‌کشد.
آیا می‌توان شدیدترین نوع بیماری اختلال شخصیتی را مشخص کرد؟
برای مشخص‌کردن شدیدترین و بدترین نوع اختلال شخصیت، باید ابتدا معیار خود را مشخص کنیم. اگر منظور از بدترین نوع اختلال شخصیت، بیشترین آسیب به افراد دیگر است، اختلال شخصیت ضداجتماعی و مرزی قطعاً در صدر جدول قرار می‌گیرند!
اگر بدترین نوع اختلال شخصیت بر حسب آسیب به خود را بررسی کنیم، احتمالاً اختلال شخصیت اسکیزوئید و اختلال شخصیت وسواسی جبری را می‌توان به‌عنوان شدیدترین معرفی کرد.
دسته‌بندی بیماری اختلال شخصیت
اختلال شخصیت در ویراست جدید راهنمای آماری و تشخیصی DSM به‌عنوان یک طیف شناخته می‌شود؛ بنابراین، به‌جای دسته‌بندی قبلی که شامل 3 شاخه اصلی و 10 اختلال بود، حالا فقط به عنوان یک اختلال با طیف های مختلف شناخته می شود.
در صورتی که به مطالعه دسته‌بندی قبلی اختلال شخصیت علاقه دارید، از مقاله تفاوت اختلال روانی و اختلال شخصیت می‌توانید آن را پیدا کنید.
نشانه‌های بدترین نوع بیماری اختلال شخصیت
اختلال شخصیت ضداجتماعی، بی شک مخرب‌ترین اختلال شخصیت برای جامعه است. مبتلایان به اختلال شخصیت ضداجتماعی، میل به مبارزه با قدرت، دور زدن قانون و فرهنگ و الگوی تکرارشونده از رفتارهای مخرب دارند. بسیاری از مشهورترین قاتل‌های سریالی مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی بوده‌اند. بر اساس برآوردها حدود سی درصد از تمامی مجرمین در زندان مبتلا به اختلال شخصیت هستند که می‌توان گفت بیشتر از نیمی از آنها مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی هستند.
نکته ترسناک‌تر درباره اختلال شخصیت ضداجتماعی، عدم وجود عذاب وجدان در آنها است که باعث می‌شود بدون نگرانی و مشکل تا جای ممکن از قانون فرار کنند. به بیان دیگر، اکثر مبتلایان به اختلال شخصیت ضداجتماعی که مجرم هستند، هیچ‌وقت دستگیر نمی‌شوند.
بدترین نوع بیماری اختلال شخصیت از نظر آسیب به خود و دیگران
جدا از آسیب فیزیکی، اختلال شخصیت پارانوئید و اسکیزوئید، احتمالاً آسیب‌زننده‌ترین اختلال شخصیت است. مبتلایان به این دو اختلال، مدام درباره خود نگران هستند و باور جدی دارند که جان آنها در خطر است یا از طرف افراد تعقیب می‌شوند. این باور هذیانی (غیرواقعی) گاهی اوقات منجر به رفتارهای خطرناک و غیرقابل‌پیش‌بینی می‌شود.
درمان بدترین نوع اختلال شخصیتی
تا سال‌های نه‌چندان دور، باور بر این بود که اختلال شخصیت درمانی ندارد. این دیدگاه وقتی از بین رفت که اولین دسته از مبتلایان به این اختلال، وارد دهه پنجم و ششم زندگی خود شدند. افزایش سن، به دلایلی که درک آنها از فهم ما خارج است، منجر به کم‌رنگ‌شدن علائم اختلال شخصیت می‌شود.
این کشف، انگیزه‌ای برای متخصصین شد تا برای درمان مبتلایان به اختلال شخصیت تلاش کنند و این تلاش‌ها منجر به کشف روش‌هایی برای کنترل و درمان اختلال شخصیت شد.
باور غیرقابل‌درمان بودن اختلال شخصیت همچنان در جامعه وجود دارد و باعث ترس خانواده‌ها می‌شود. درمان اختلال شخصیت قطعاً بسیار سخت و دشوار و حتی خطرناک است، اما غیرممکن نیست.
بیشتر بخوانید:
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
کشف، تشخیص و پیداکردن اختلال شخصیت در افراد، تقریباً غیرممکن است. ویژگی‌های افراد مبتلا در کنار محدودیت‌های اندازه‌گیری به دلیل حفظ حریم شخصی افراد، باعث می‌شود تا کشف زودهنگام مبتلایان خطرناک به اختلال شخصیت تقریباً غیرممکن باشد. از طرف دیگر، اختلال شخصیت، چیزی نیست که نگران ابتلای خود یا اطرافیانتان به آن باشید.
کلام آخر
طیف اختلال شخصیت به‌عنوان ترسناک‌ترین و خطرناک‌ترین اختلال روانی شناخته می‌شود. بسیاری از افراد نگران مواجهه با این اختلال در زندگی خود یا اطرافیانشان هستند. اگر میزان خطر را مقیاس قرار دهیم، می‌توان گفت اختلال شخصیت ضداجتماعی بدترین نوع اختلال شخصیت است.
منبع:
