اختلالات شخصیتی چون اسکیزویید همه ابعاد زندگی انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهند. افراد مبتلا به این اختلال شخصیت، معمولا در رابطه عاطفی و ازدواجشان شکست می‌خورند؛ زیرا نمی‌توانند مانند افراد سالم با همسرشان رفتار کنند. ازدواج با شخص اسکیزویید شبیه به ازدواج با کسی است که علاقه‌ای به شما ندارد. افراد اسکیزویید حتی اگر به شما علاقه داشته باشند، باز هم نمی‌توانند رابطه نزدیک برقرار کنند یا احساساتشان را به شما نشان دهند. در این مقاله بررسی می‌کنیم اختلال شخصیت اسکیزویید چیست، چه نشانه‌هایی دارد و ازدواج با این افراد چه تأثیری در زندگی شما خواهد داشت.
اختلال شخصیت اسکیزویید چیست؟
بیمار اسکیزویید علاقه‌ای به برقراری ارتباط با دیگران ندارد، نمی‌تواند به خوبی با دیگران ارتباط برقرار کند و در ابراز احساسات نیز با مشکل مواجه می‌شود. این افراد خیلی سخت دوست پیدا می‌کنند و برقراری رابطه عاطفی هم برایشان چالش‌برانگیز است. این مسائل باعث می‌شود ازدواج با شخص اسکیزویید به اندازه ازدواج با فرد افسرده چالش‌برانگیز باشد.
نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که اسکیزویید با اسکیزوفرنی متفاوت است. اسکیزویید نسبت به اسکیزوفرنی شایع‌تر است و نشانه‌های آن به علائم اولیه اسکیزوفرنی شباهت دارد. بعضی از علائم اسکیزویید با سایر اختلالات شخصیتی مثل اختلال شخصیت اجتنابی (Avoidant personality disorder) و اوتیسم هم مشترک هستند.
نشانه‌های اسکیزویید چیست؟
علائم اسکیزویید معمولا در سال‌های اول جوانی بروز می‌کند، اما در برخی موارد از دوران کودکی هم نمایان است. این افراد معمولا در کارهای گروهی ضعیف هستند و اگر مجبور شوند در مدرسه، دانشگاه یا محل کارشان با دیگران کار کنند، عملکردشان پایین‌تر از حد استاندارد است؛ اما معمولا در انجام کارهای فردی خوب هستند.
مهم‌ترین علائمی که شخص اسکیزویید تجربه می‌کند، عبارت است از:
- دوست دارد تنها باشد و کارهایش را به تنهایی انجام دهد.
- تمایلی به برقراری رابطه نزدیک و صمیمیت ندارد و از این کار لذت نمی‌برد.
- تمایلی به برقراری رابطه عاشقانه و حتی رابطه جنسی ندارد.
- تعداد محدودی از فعالیت‌ها برایش لذت‌بخش است و این‌طور به نظر می‌رسد که هیچ چیز، هیچ کس و هیچ کاری را دوست ندارد!
- با دیگران گفتگو نمی‌کند، اهل شوخی نیست و نسبت به دیگران سرد است.
- ابراز احساسات نمی‌کند و در برابر ابراز احساسات دیگران هم واکنشی نشان نمی‌دهد.
زندگی با شخص اسکیزویید چگونه است؟
رابطه با بیمار اسکیزویید، رابطه با فردی است که هیچ احساسی به شما ندارد و اگر هم داشته باشد، آن را بروز نمی‌دهد. اگر رابطه مثل بازی پینگ پونگ باشد، دو نفر باید با آن درگیر شوند تا رابطه ادامه پیدا کند. گاهی شما توپ را به سمت شریک زندگیتان می‌اندازید و گاهی او این کار را انجام می‌دهد. در رابطه با فرد اسکیزویید، پرتاب‌های شما هیچ پاسخی ندارد و توپ‌ها از سمت دیگر میز به زمین می‌افتد! حتی اگر یک سبد توپ هم کنار دستتان داشته باشید، باز هم روزی تمام می‌شود و شما هم از پرتاب‌های یک طرفه خسته می‌شوید. این مثالی از ازدواج با شخص اسکیزویید است.
در ادامه لیستی از تجربه‌های افرادی که ازدواج با شخص اسکیزویید را انتخاب کرده‌اند را با شما به اشتراک می‌گذاریم:
- رابطه آن‌ها از نظر عاطفی و جنسی سرد است و هیچ صمیمیتی بینشان وجود ندارد.
- افراد اسکیزویید هیچ مشکلی با سرد بودن رابطه‌شان ندارند و فقط طرف مقابلشان است که بخاطر مشکلات رابطه، آسیب می‌بیند. در واقع بیماران اسکیزویید تصور می‌کنند همه چیز عادی است و زندگی مشترکشان همانطور که باید پیش می‌رود.
- اشخاص اسکیزویید همسرانشان را درک نمی‌کنند و در مقابل احساسات آن‌ها واکنشی نشان نمی‌دهند. حتی اگر همسرشان از شدت هیجان نتواند یک جا بند شود، آن‌ها نشسته‌اند و با حالتی خنثی به او نگاه می‌کنند!
- در زندگی زوج‌هایی که یکی از آن‌ها اسکیزویید دارد، ارتباط با دوست‌ها و خانواده به حداقل می‌رسد، زیرا فرد اسکیزویید تمایلی به برقراری ارتباط با دیگران ندارد.
- آن‌ها چیزی فراتر از کم‌حرف هستند و با همسرشان کم‌ترین میزان مکالمه را دارند. وقتی هم که همسرشان با آن‌ها صحبت می‌کند، چیزی نمی‌گویند، نظری نمی‌دهند و پاسخی ندارند.
- به نظر می‌رسد هیچ کاری یک شخصیت اسکیزویید را خوشحال یا ناراحت نمی‌کند. حتی اگر برای او تولد بگیرید یا هدیه‌ای که همیشه می‌خواست را به او بدهید، می‌بینید که حالت همیشگی خنثی بودن خود را حفظ کرده است.
چطور تشخیص دهیم طرف مقابلمان اسکیزویید است؟
یک بیمار اسکیزویید، رفتار عادی ندارد و احتمالا شما این مسئله را در اولین گفتگوها تشخیص می‌دهید. کسی که هیچ شور و شوقی برای رابطه با شما ندارد، باید چراغ خطر اسکیزویید را در ذهنتان روشن کند. عدم توجه به نشانه‌های اختلالات شخصیت یکی از مهم‌ترین دلایل انتخاب همسر اشتباه است. در ادامه به نشانه‌هایی که به شما کمک می‌کند اسکیزویید را در طرف مقابل تشخیص دهید، اشاره می‌کنیم.
- خود فرد تمایلی برای ازدواج با شما ندارد و بیشتر به اصرار خانواده‌اش برای ازدواج اقدام کرده است.
- با هیچکس ارتباط نزدیک و صمیمانه ندارد.
- با خانواده خود سرد برخورد می‌کند.
- علاقه‌ای به تفریحات دسته جمعی و حضور در مهمانی‌ها و دورهمی‌ها نشان نمی‌دهد و دوری می‌گزیند.
- درباره چیزی با هیجان صحبت نمی‌کند و بی‌تفاوت است.
به یاد داشته باشید که این نشانه‌ها زمانی به اسکیزویید مربوط می‌شوند که بیش از حد باشند یا به دفعات زیاد تکرار شوند. به عنوان مثال اگر نامزد شما گاهی اوقات بخاطر خستگی، حوصله شرکت در مهمانی و تفریحات دسته‌جمعی را ندارد، بدین معنی نیست که به اسکیزویید مبتلاست؛ اما اگر هیچوقت در جمع حاضر نمی‌شود، ممکن است به این اختلال شخصیت مبتلا باشد.
نکاتی درباره زندگی و ازدواج با شخص اسکیزویید
اگر با شخص اسکیزویید ازدواج کرده‌اید، پیش از هرچیز باید اطلاعات کاملی درباره این بیماری به دست آورید؛ با این کار متوجه می‌شوید که رفتارهای همسرتان فقط بخاطر بیماری اوست، نه بخاطر اینکه به شما علاقه ندارد.
اولین و مهم‌ترین گام برای زندگی با شخص اسکیزویید این است که او را تشویق کنید تا تحت درمان حرفه‌ای قرار گیرد و با روانشناس صحبت کند. افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی معمولا خیلی سخت درمان را می‌پذیرند؛ زیرا تصور می‌کنند رفتارهایشان عادی است و مشکلی وجود ندارد که بخواهد درمان شود. سعی کنید در فرایند درمان با همسرتان همراه باشید و به او کمک کنید تا این اختلال شخصیت را بهبود دهد.
سایر نکاتی که به شما کمک می‌کند رابطه‌تان با شخص اسکیزویید را به سمت و سوی بهتری پیش ببرید را در ادامه توضیح می‌دهیم:
- انتظارات متعادل داشته باشید. با مطالعه درباره این بیماری متوجه می‌شوید که همسر شما نمی‌تواند مثل دیگران رمانتیک باشد و ابراز احساسات کند. با توجه به این اطلاعات انتظاراتی از همسرتان خواهید داشت که او توانایی برآورده کردنشان را دارد.
- کارهایی را انجام دهید که در توان همسرتان باشد. به عنوان مثال اگر همسرتان در ابراز احساسات خوب نیست، به او فشار نیاورید. به جای آن می‌توانید در زمان باهم بودنتان درباره یک پروژه کاری صحبت کنید یا بازی‌های انفرادی انجام دهید.
- او را همانطور که هست، بپذیرید و درباره‌اش قضاوت نکنید.
- صبور باشید. ازدواج با شخص اسکیزویید آسان نیست و به صبر فراوانی نیاز دارد. ممکن است بارها در روند درمان شکست بخورید، اما با صبر و پشتکار به کارتان ادامه دهید.
آیا اسکیزویید قابل درمان است؟
تاکنون هیچ دارویی برای درمان اختلال اسکیزویید پیدا نشده است. این افراد فقط باید تحت روان‌درمانی قرار بگیرند. روان‌درمانی این اختلال شخصیت را به صورت کامل درمان نمی‌کند، اما به بیمار آموزش می‌دهد که چطور می‌تواند با دیگران ارتباط برقرار کند و تعامل داشته باشد. بیماران اسکیزویید به کمک روان‌درمانی یاد می‌گیرند احساساتشان را تاحدودی ابراز کنند و حتی با دیگران ارتباط نزدیک‌تری برقرار کنند، مثلا دوست صمیمی داشته باشند یا وارد رابطه عاطفی شوند.
همچنین بخوانید:
کلام آخر
در این مقاله توضیح دادیم که ازدواج با شخص اسکیزویید چگونه است و این دسته از بیماران چه علائمی دارند. در اولویت اول توصیه می‌شود که با چنین افرادی ازدواج نکنید، اما اگر بنا به هر دلیلی این کار را انجام دادید، حتما با روانشناس متخصص در زمینه اختلالات شخصیت مشورت داشته باشید. حضور یک فرد متخصص در زندگی شما هم کمک می‌کند که سلامت روانتان را حفظ کنید و هم به شما یاد می‌دهد چطور با همسرتان رفتار کنید تا زندگی مطلوب‌تری داشته باشید.
پُل یک پلتفرم آنلاین روانشناسی است که گروهی از روانشناسان متخصص در حوزه‌های گوناگون از جمله اختلالات شخصیت در آن حضور دارند. روانشناسان پُل هم در زمینه مشاوره ازدواج به شما کمک می‌کنند و هم می‌توانند به شما در زمینه درمان اختلالات شخصیت مشاوره دهند.
منابع:
- https://www.brightquest.com/schizoid-personality-disorder/caring-for-someone-with-schizoid-personality-disorder/
- https://www.brightquest.com/blog/the-challenges-of-schizoid-personality-disorder-and-relationships-how-treatment-can-help/
- https://www.therecoveryvillage.com/mental-health/schizoid-personality-disorder/how-to-help-someone-with-schizoid-personality-disorder/
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/schizoid-personality-disorder/symptoms-causes/syc-20354414
